Piri Reis Üniversitesi Gemi Aşçılığı Programı, ‘Gemi Adamı’ belgeli aşçılar yetiştiriyor
Piri Reis Üniversitesi (PRÜ) Denizcilik Meslek Yüksekokulu Gemi Aşçılığı Programı, mezunlarına ulusal ve uluslararası standartlarda ‘Gemi Adamı’ belgesi de veren Türkiye’deki tek aşçılık programı. Nitelikli profesyonel aşçı ve yönetici şefler yetiştirmek isteyen kurumun eğitim dili ise yüzde 100 İngilizce.
2009-2010 eğitim öğretim yılında eğitim hayatına başlayan Piri Reis Üniversitesi, günümüzde iki enstitü, dört fakülte, Denizcilik Meslek Yüksekokulu ve sürekli eğitim merkeziyle denizciliğin tüm alanlarını kapsayacak şekilde faaliyet gösteriyor. İlk denizcilik temalı üniversite unvanına sahip Piri Reis Üniversitesi, önümüzdeki yıl itibariyle denizcilik ağırlıklı eğitim veren hukuk Fakültesi’ne de öğrenci almaya başlayacak. Denizcilik Meslek Yüksekokulu’nda ise fakültelerde okutulan hemen hemen tüm uzmanlık alanlarının karşılığı olan önlisans programları bulunuyor. Yüksekokul denizcilik sektöründe önem kazanan bazı işkolları için diğer eğitim kurumlarında bulunmayan alanlarda istihdam sağlamayı hedefliyor. Mezun öğrencilerin dünya üzerinde herhangi bir yerli veya yabancı gemide çalışabilir yeterliliğe sahip olması amaçlanıyor. Denizcilik Meslek Yüksek Okulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. Nazmi Çeşmeci ile Gemi Aşçılığı Programı’nı konuştuk.
Bünyenizde eğitim veren Gemi Aşçılığı programı Türkiye’de bir ilk. Bu programı eğitim hayatına kazandırmaya nasıl karar verdiniz?
Uluslararası alanda, kruvaziyer gemilerde çalışan aşçılar bir yana, Türkiye’de yer alan Türk ve yabancı bayraklı yatlarda dahi genel olarak yabancı aşçıların çalıştığı ve yüksek ücretler karşılığında istihdam edilebildiği uzun süredir biliniyor. Bunun temel nedeninin Türkiye’de bugüne kadar bu konudaki ihtiyacı karşılayacak bir kurumsallaşmanın olmaması gösterilebilir. Bu boşluğun doldurulması görevi de doğal olarak denizcilik temalı bir üniversite olan Piri Reis Üniversitesi’ne düşüyor. Öncelikle Türkiye’deki potansiyeli değerlendirmek ve müteakiben en kısa zamanda yurtdışına da açılmak amacıyla, Üniversite Mütevelli Heyeti tarafından Türkiye’de bir ilk olarak tamamen İngilizce eğitim veren Gemi Aşçılığı programının açılması kararı verildi. Kısa zamanda YÖK onayı alınarak, bu yıl öğrenci alımı gerçekleştirildi.
Gemi Aşçılığı Programını kısaca anlatır mısınız?
PRÜ Denizcilik Meslek Yüksekokulu Gemi Aşçılığı Programı, mezunlarına ulusal ve uluslararası standartlarda ‘Gemi Adamı’ belgesi veren ve eğitim dili yüzde 100 İngilizce olan tek aşçılık programı. Gemi aşçılığı programının amacı, edindiği temel bilgi ve becerileri kullanarak etkili iletişim kurabilen ve alanındaki yenilikleri takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip nitelikli profesyonel aşçılar ve yönetici şefler yetiştirmek. Gemi Aşçılığı programında öğrenciler alacakları geniş bir yelpazedeki derslerle yemek sanatına en temelden en ileri seviyeye kadar hakim profesyoneller olarak yetişecekler. Ayrıca, Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) standartları kapsamında, gemide görev yapabilmeye yönelik derslerle deniz gastronomisi alanlarında uzmanlaşacaklar. Gerekli başarıyı gösteren öğrenciler dikey geçiş sınavıyla fakültelerin Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Yiyecek-İçecek İşletmeciliği, Aile ve Tüketici Bilimleri, Beslenme ve Diyetetik bölümlerinden lisans eğitimini tamamlama olanağına da sahip.
Akademik kadro hakkında bilgi verir misiniz?
Gemi Aşçılığı programı akademik kadromuzda, alanlarında uzman dört öğretim elemanı yer alıyor. Benim dışımda, Öğr. Görevlisi Hasan Hüseyin Erdoğan, Öğr. Görevlisi Uğur Kaçan ve Öğr. Gör. Öznur Şahin Nardalı akademik kadromuzda yer alan isimler.
Öğrencilere verdiğiniz teorik ve pratik dersler neler? Nasıl bir müfredat oluşturdunuz?
Mezun edeceğimiz öğrencilerin öncelikli çalışma alanı olarak kurvaziyer gemiler ve yatlar hedef alındığından bu sektördeki rakiplerinin daha çok yabancı aşçılar olacağı bir gerçek. Bu durumu göze alarak müfredatımızı hazırlarken çok titiz davrandık. Tabii bu durum karadaki tesislerde aşçılık yapamayacakları anlamına gelmiyor. Bizim program olarak amacımız girişimci bir ruha sahip olan, biri çok iyi düzeyde olmak üzere iki yabancı dil bilen, hem karada hem denizde istihdam edilebilecek profesyonel aşçılar yetiştirmek. Bu kapsamda eğitimine ve kariyerine yurtdışında devam etmek isteyen öğrencilerimizin herhangi bir eğitim engeliyle karşılaşmadan gelişimlerini sürdürebilecekler. Uygulama derslerinin ağırlıklı olduğu programda öğrenciler, beslenme, gıda güvenliği, yiyecek ve içecek işletmeciliği, mesleki İngilizce ve Fransızca, turizm, yemek kültürü, dünya mutfakları, Türk Mutfağı, deniz mahsulleri gibi dersler alıyorlar. Bunun yanında yemek fotoğrafçılığı, içecek bilimi, moleküler gastronomi, pasta ve çikolata sanatı gibi geniş bir yelpazede derslerle yemek sanatına en temelden ileri seviyelere kadar hakim oluyorlar. Tüm bu derslerin yanında IMO kapsamında gemide görev yapabilmeye yönelik, denizde canlı kalma teknikleri, personel emniyeti ve sosyal sorumluluk, temel ilk yardım, can kurtarma araçlarını kullanma gibi dersler de alıyorlar.
Program kapsamında yürüttüğünüz ulusal ve uluslararası projeler var mı?
‘Gemilerde motivasyon arttırıcı mönü planlama ve tasarımı’ üzerinde çalıştığımız ilk önemli proje. Çalışmaların gelişimine paralel olarak ulusal ve uluslararası tüm önemli sektör projelerinde yer almayı planlıyoruz.
Katıldığınız etkinlikler, yarışmalar var mı?
Geçen yıl TÜYAP’ta düzenlenen 15. Uluslararası İstanbul Mutfak Günleri ve Bolu-Mengen’de gerçekleşen III. Ulusal Aşçılık Kampı’na, halen eğitim verilmekte olan İkram Hizmetleri Programı öğrencilerimizle birlikte katıldık. Buna ek olarak Bein Gurme yemek kanalında yayınlanan ‘Ünişef’ adlı yemek programı, üniversitemizde öğrencilerimizle özel bir çekim gerçekleştirdi. Bu programda iki öğrencimiz, derslerde görmüş oldukları teknikleri kamera karşısında başarılı bir şekilde icra ettiler.
Sektöre bu programla kattığınız artılar neler?
Sektöre yapacağımız katkılar iki başlık altında değerlendirilebilir. Öncelikle ağırlık verdiğimiz denizcilik sektörü. Amacımız bu sektörde bu güne kadarki uygulamada radikal bir değişiklik yaratmak. Bu kapsamda ilk aşamada amacımız ticari gemilerde eğitimli, nitelikli ve donanımlı aşçı istihdamı kapısını açmak. Ülkemizde yabancı dil bilen gemi aşçısı yok denecek kadar az. Öğrencilerimiz yüzde 100 İngilizce eğitim almasının yanı sıra Denizcilik İngilizcesi dersi de alıyor. Ayrıca dünya gastronomi sektöründe özel bir yeri olan Gastronomi Fransızcası’na da hakim bir şekilde mezun olmakta, seçmeli olarak Çince ve Rusça dillerinden birisini daha öğrenebiliyorlar.
Bu programdan mezun öğrenciler gemi aşçılığının yanı sıra sektörde farklı işletmelerde çalışabilecek donanıma sahip oluyor mu?
Elbette. Aslında gemi aşçılığı programı, aşçılık sanatının tüm uzmanlık alanlarında ehliyet sahibi olmanın ötesinde bir ‘üst uzmanlık alanı’ olarak değerlendirilmelidir. Mezunlarımız tüm yiyecek-içecek işletmelerinde aşçılık sanatını icra edebileceklerdir. Mezunlar, aynı zamanda otel ve restoranların mutfak ya da işletme kısımlarında, gıda işletmelerinin ürün geliştirme bölümlerinde, yiyecek-içecek sektöründe eğitim veren kurumlarda ve görsel-basılı yayın kuruluşlarında rahatlıkla iş bulabileceklerdir.
Staj ve iş imkanı konularında öğrencilerinize yardımcı oluyor musunuz?
Üniversitemiz denizcilik temalı bir sektör üniversitesi. Deniz Ticaret Odası 9 bin civarında iş yerinin temsilcisi durumundadır. Öğrencilerimize hem denizde hem de denizle ilgili kara tesislerinde geniş bir spektrum içinde staj ve iş imkanı sunmaktayız. Ayrıca, Türkiye’de bir ilk olarak üniversitemize ait geniş imkanlara sahip bir eğitim ve staj gemimiz bulunuyor. Halen eğitim vermekte olduğumuz İkram Hizmetleri programındaki öğrencilerimiz de geçtiğimiz yaz döneminde bu gemide staj yapma imkanı buldular. Denizci olmayı tercih etmeyen öğrencilerimize de aynı şekilde otel, restoran ve diğer yiyecek-içecek işletmelerinde staj ve iş fırsatı konusunda yardımcı olunuyor.
Eğitim mutfağınız hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Tuzla kampüsümüzde ve Piri Reis Üniversitesi Gemisi’nde kullanılan iki adet eğitim mutfağımız mevcut. Tuzla Kampüsü’nde yer alan mutfakta daha iyi eğitim verilebilmesi adına şu anda kapasite genişletme çalışmaları yapılıyor. Çalışmalar bittiğinde aynı anda 40 öğrenciye eğitim verilebilecek modern bir laboratuvara sahip olunacaktır.
www.pirireis.edu.tr