Page 77 - Gastronomi Turkey By Rafine
P. 77

SÖYLEŞİ




                                                                                              Neolitik dönemde kaşıklar



          olarak kaşıkla ilgili araştırmalara
          yöneldim, derken öğrendiklerimden
          gittikçe daha çok etkilendim ve bir
          yandan da koleksiyonum biraz daha
          zenginleşti. Bir kültür nesnesi olarak
          kaşığa duyduğum ilgi, böylelikle daha
          da yoğunlaştı ve araştırmalarım çok
          yönlü bir hale geldi.

          Bu araştırma sürecinde sizi en çok
          neler etkiledi?
          İlk olarak kaşıkla ilgili yayın sayısının
          çok kısıtlı olduğunu gördüm ve çok   ekilmesi, ateşin kontrollü yakılması ve   öncesi Orta Asya Türklerinde madeni
          şaşırdım. Belki de bu beni daha çok   mutfağın ortaya çıkmasıyla beraber   kaşığa az sayıda da olsa rastlanırken,
          çekti. Çünkü Türklerin kaşıkla ilgili   kaşığın önemi daha fazla artmış ve   İslamiyet sonrası madeni kaşık
          derin bir geçmişi var. Gastronomideki   yaygınlaşmış.                     kullanılmıyor. Bunun yerine dini
          kullanımı dışında kaşığın ‘anlam’                                         eğilimlerin de desteklediği gibi elle
          boyutunda o kadar ilginç açılımlarını   Kaşık, Anadolu’da Neolitik kazı   veya tahta kaşıkla yemek tercih
          görmeye başladım ki, bunları bir     alanlarında karşımıza çıkıyor, en çok   ediliyor. Bir yandan göçebe bir
          hikayeyle insanlarla paylaşmam       Marmara Bölgesi’nde bulunmuş.        toplum olarak yaşam tarzına da tahta
          gerektiğini düşündüm. İşte son       Ağırlıklı olarak kemik ve seramikten   kaşık çok uygun, çünkü hafif olduğu
          bir buçuk yıldır çeşitli mecralarda   yapılmış. Yanı sıra Akdeniz, İç Anadolu   için taşıması kolay. Ayrıca tahta kaşık
          yaptığım “Kaşığın Arkeolojisi” sunumu   Bölgesi, Güneydoğu Anadolu ve     duygu olarak daha yumuşak bir his,
          böyle doğdu. Ben Sanat Tarihi        Ege’de çoğu yerde neolitik kaşıklara   kullanımı rahat ve el yakmıyor.
          okudum ancak arkeolog değilim.       rastlanıyor.
          Sunumdaki arkeoloji sözcüğünü
          ‘bilginin arkeolojisi’ anlamında     Anadolu’nun doğusunda yaşayan
          kullanıyorum. Benim yaptığım aslında   Ermeniler ve Süryanilerde bakır, demir
          ait olduğumuz kültür köklerine ilişkin   ya da gümüş kaşık görüyoruz. Eş
          bir hatırlatma!                      zamanlı olarak Orta Asya Türklerinde
                                               de kaşık kullanımına ilişkin bilgilere
          Peki kaşığın tarihçesindeki mihenk   tanıklık ediyoruz.
          taşları neler? Ülkemizin kaşık
          kültüründen de bahseder misiniz?     Öte yandan tüm toplumlar kaşık olsa
          Kaşık, Paleolitik Çağ’dan beri insanlığın   da elle yemek yiyorlar, Türklerde de               Topkapı Sarayı
          hayatında var. İlk olarak deniz      bu böyle devam ediyor. İslamiyet                      Müzesi’nden eserler
          kabukları kullanılmış. Eş zamanlı
          olarak dünyanın pek çok farklı
          coğrafyasında kaşığın kullanıldığını
          görüyoruz. Neolitik Çağ’da ise
          beslenme sisteminin değişmesi ve
          yerleşik hayata geçişle buğdayın




           Kaşık bir yemek objesi olmasının
           yanı sıra günlük dilimizde de çok
           kullanılan bir kelime: Kaşık düşmanı,
           kaşık havası, kaşığı belinde, pilav
           kaşıklamak, kaşık suratlı...









                                                                                  gastronomiturkey.com  |  Aralık 2024-Ocak 2025  |  77
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82