Bağırsaklarınızda yaşayan bakterilerin bağışıklık
sisteminiz üzerinde önemli bir etkisi vardır.
Yüksek probiyotik içeriği nedeniyle, fermente
gıdalar bağışıklık sisteminize destek verebilir ve
soğuk algınlığı gibi enfeksiyon riskinizi azaltabilir.
Probiyotik açısından zengin yiyecekleri tüketmek,
hasta olduğunuzda daha hızlı iyileşmenize de
yardımcı olabilir.
Taylan Kümeli
Tüm fermente besinler potansiyel olarak faydalı bakteriler içerir ve bazıları maya gibi diğer organizmaları içerir. Bu yararlı mikroplar bağırsak sağlığını destekleyen probiyotik görevi görür. Tarihsel olarak fermantasyon tekniği, soğutma günlerinden çok önce yiyecek ve içecekleri korumanın bir yolu olarak kullanılmıştır.
Fermantasyon, maya ve bakteri gibi mikroorganizmaların nişasta ve şeker gibi karbonhidratları alkole veya asitlere dönüştürdüğü doğal bir süreçtir. Alkol veya asitler doğal bir koruyucu olarak işlev görür ve fermente gıdalara belirgin bir lezzet ve ekşilik verir. Fermantasyon ayrıca probiyotikler olarak bilinen yararlı bakterilerin büyümesini de teşvik eder. Probiyotiklerin bağışıklık fonksiyonunun yanı sıra sindirim ve kalp sağlığını iyileştirdiği gösterilmiştir.
Fermantasyon geçiren yiyecek ve içeceklerin tüketimi, gıda korumanın ötesine uzanan sağlığa faydalar içerir. Şeker ve nişastaların dönüşümü gıdalardaki doğal, faydalı bakterileri arttırır. Probiyotik veya “iyi” bakteri olarak bilinen bu bakteri, özellikle sindirim sağlığı olmak üzere çok sayıda sağlık sorununa yardımcı olmaktadır.
İşte fermente besinlerin temel sağlığa faydaları;
Sindirim sağlığını geliştirir
Fermantasyon sırasında üretilen probiyotikler bağırsağınızdaki dost bakterilerin dengesini geri kazanmaya yardımcı olabilir ve bazı sindirim problemlerini hafifletebilir. Araştırmalar, probiyotiklerin yaygın bir sindirim bozukluğu olan irritabl bağırsak sendromunun (IBS) rahatsız edici semptomlarını azaltabileceğini göstermektedir.
IBS’li 274 yetişkinde 6 haftalık bir çalışma, 125 gram yoğurt benzeri fermente süt tüketmenin günlük şişkinlik ve dışkı sıklığı da dahil olmak üzere IBS semptomlarını iyileştirdiğini buldu. Dahası, fermente gıdalar, ishal, şişkinlik, gaz ve kabızlığın şiddetini de azaltabilir. Bu nedenlerden dolayı, düzenli olarak bağırsak sorunları yaşıyorsanız, beslenmenize fermente gıdalar eklemek yararlı olabilir.
Bağışıklık sisteminizi güçlendirir
Bağırsaklarınızda yaşayan bakterilerin bağışıklık sisteminiz üzerinde önemli bir etkisi vardır. Yüksek probiyotik içeriği nedeniyle, fermente gıdalar bağışıklık sisteminize destek verebilir ve soğuk algınlığı gibi enfeksiyon riskinizi azaltabilir. Probiyotik açısından zenginyiyecekleri tüketmek, hasta olduğunuzda daha hızlı iyileşmenize de yardımcı olabilir. Ek olarak, birçok fermente gıda, C vitamini, demir ve çinko bakımından zengindir; bunların hepsinin daha güçlü bir bağışıklık sistemine katkıda bulunduğu kanıtlanmıştır.
Yiyecekleri sindirimi kolaylaştırır
Fermantasyon, gıdalardaki besin maddelerinin parçalanmasına yardımcı olarak fermente edilmemiş meslektaşlarından daha kolay sindirilmesini sağlar. Örneğin, laktoz - sütteki doğal şeker - fermantasyon sırasında daha basit şekerlere - glikoz ve galaktoza ayrılır. Sonuç olarak, laktoz intoleransı olanlar genellikle kefir ve yoğurt gibi fermente süt ürünlerini tüketebilirler. Ayrıca, fermantasyon, besin emilimini engelleyen tohumlarda, kabuklu yemişlerde, tahıllarda ve baklagillerde bulunan bileşikler olan fitatlar ve lektinler gibi antinutrientlerin parçalanmasına ve yok edilmesine yardımcı olur.
Bu nedenle, fermente fasulye veya tempeh gibi baklagiller tüketmek faydalı besinlerin emilimini arttırır ve onları fermente edilmemiş alternatiflerden daha besleyici hale getirir.
Diğer potansiyel faydalar
Araştırmalar fermente gıdaların ayrıca şunları da düzenleyebileceğini göstermiştir:
Ruh sağlığı: Birkaç çalışma, probiyotik Lactobacillus helveticus ve Bifidobacterium longum’u anksiyete ve depresyon semptomlarındaki azalmaya bağlamıştır. Her iki probiyotik de fermente gıdalarda bulunur.
Kilo kaybı: Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, bazı çalışmalar Lactobacillus rhamnosus ve Lactobacillus gasseri dahil olmak üzere bazı probiyotikler ile kilo kaybı ve azalmış göbek yağı arasında bağlantılar bulmuştur.
Kalp sağlığı: Fermente gıdalar daha düşük kalp hastalığı riski ile ilişkilendirilmiştir. Probiyotikler ayrıca kan basıncını mütevazı bir şekilde azaltabilir ve toplam ve “kötü” LDL kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir.
Fermente besinler hangileri?
Dünyada tüketilen birçok farklı fermente besin türü vardır, bunlar arasında yer alanlar şöyle sıralanabilir:
• Kefir
• Sucuk
• Yoğurt
• Hamur mayası ve ekmek
• Bira
• Şarap
• Zeytin
• Lahana turşusu
• Tempeh
• Natto
• Peynir
• Kombucha
• Miso
• Kimchi