Gastronominin sosyal etki gücünü ortaya koyan Basque Culinary World Prize’ın 10. yıl kutlamasında, geçmiş yılların kazananları bir araya geldi. 2023’te ödüle değer görülen Şef Ebru Baybara Demir’in de yer aldığı etkinlikte, 2025’in kazananı Leticia Landa’ya ödülünü Bask Hükûmeti Bakanı Amaia Barredo Martín takdim etti.
2016 yılında ilk kez düzenlenen Basque Culinary World Prize (BCWP), Bask Hükûmeti ile Basque Culinary Center tarafından hayata geçirilen; her yıl yenilenen özel bir jüri tarafından değerlendirilen ve “Gastronominin Nobeli” olarak anılan prestijli bir ödül. 2023 yılında Şef Ebru Baybara Demir’in layık görüldüğü BCWP’ye bugüne kadar 42 ülkeden 1.250’den fazla şef aday gösterildi. Gastronominin toplumsal dönüşüm yaratma potansiyelini vurgulayan ödül; mükemmeliyete adanmış, yenilikçi, yaratıcı, kararlı ve toplumlarıyla güçlü bağ kuran girişimci şefleri görünür kılmayı amaçlıyor.
Gastronomi, Değişimin En Güçlü Alanlarından Biri
Bu yıl 10’uncusu gerçekleştirilen ödül töreni, geçmiş yılların kazananlarını San Sebastián’daki Basque Culinary Center’da bir araya getirerek gastronominin dünyanın farklı noktalarındaki toplumsal değişime nasıl yön verdiğini gözler önüne serdi. Gün boyunca halka açık olarak gerçekleşen ve uluslararası gastronomi profesyonelleri ile akademisyenlerin ilgiyle takip ettiği panellerde; Şef Ebru Baybara Demir, 2022 kazananı ve Gana’da göçebe Fulani kültürünü yaşatan Şef Fatmata Binta ile aynı sahneyi paylaştı.
Günün öne çıkan panelinde, sürdürülebilir bir gelecek için “tohumların gücü” ele alınırken; şefler gastronominin kırsal bölgelerde yaşayan kadınları güçlendirmedeki rolünü, kültürel etkileşimin önyargıları nasıl kırabildiğini ve gastronominin dönüştürücü etkisini kendi proje deneyimleriyle aktardı.
Etkinlikte ayrıca; çatışma ve acil durum bölgelerinde yardım çalışmaları yürüten Global Humanitaria’nın kurucusu Andrés Torres, restoran sektöründe karbon ayak izini azaltmaya yönelik çözümleriyle bilinen Anthony Mynt, Karayipler’de sosyal inovasyon projeleriyle tanınan Kolombiyalı Leonor Espinosa, kakao üretimini toplumsal dışlanmış gruplar için girişimcilik aracına dönüştüren Maria Fernanda Di Giacobbe ve 2025 kazananı Leticia Landa da yer aldı.
Panellerde gastronominin bilimsel ve teknolojik gelişmelere katkısı; iklim değişikliğiyle mücadeledeki rolü; gıda eğitimi, çocuk beslenmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması, sağlıklı tüketim alışkanlıklarının teşvik edilmesi gibi başlıklar kapsamlı biçimde ele alındı.
2025 Kazananı: Leticia Landa
Basque Culinary World Prize 2025’in kazananı Leticia Landa’ya ödülü, Bask Hükûmeti Gıda, Kırsal Kalkınma, Tarım ve Balıkçılık Bakanı Amaia Barredo Martín tarafından takdim edildi. Törende ayrıca BCWP Jüri Başkanı Joan Roca, Basque Culinary Center Mütevelli Heyeti Başkanı Vicente Atxa ve Basque Culinary Center Genel Direktörü Joxe Mari Aizega da hazır bulundu.
Bu yıl Brezilya’dan João Diamante ve Avustralya’dan Matthew Evans, projeleriyle özel mansiyona layık görüldü.
Sahneye, geçtiğimiz 10 yılın kazananlarıyla birlikte çıkan Şef Ebru Baybara Demir; gastronominin insanlara “yardım etmekten” çok üretme gücünü geri verdiğini vurgulayarak, BCWP’nin kendi çalışmalarını uluslararası normlarla tanımlamasında büyük rol oynadığını ifade etti. Demir, gastronominin dönüştürücü gücünün “yemeğin evrensel ve yargısız dili” olduğunu belirtti.
Teksas’ta Meksikalı göçmen bir ailenin kızı olarak dünyaya gelen Leticia Landa ise mutfak deneyimini gönüllü çalışmalarla harmanlayarak Antropoloji eğitimi aldı. 2008 yılında dahil olduğu La Cocina’da bugün hem kuluçka sürecindeki hem de mezun statüsündeki yaklaşık 100 işletmelik bir ağın oluşmasında kilit rol oynuyor. BCWP’nin 100.000 avroluk para ödülü, gelenek olduğu üzere toplum yararına geliştirdiği girişimin desteklenmesi için kullanılacak.
Ödül sonrası konuşan Landa; “La Cocina’nın küresel görünürlüğünün artmasını izlemek büyüleyiciydi. Birlikte çalıştığım şeflerin bu başarıyı kutlaması beni en çok duygulandıran şey oldu” dedi.
Gastronomi, Değişimin En Güçlü Alanlarından Biri
Bask Hükûmeti Bakanı Amaia Barredo, BCWP’nin son 10 yılda küresel ölçekte bir öğrenme, dayanışma ve ortaklık platformuna dönüştüğünü belirterek gastronominin eğitebilen, iyileştirebilen, birleştirebilen ve ilham verebilen bir alan olduğunu vurguladı.
Basque Culinary Center Genel Direktörü Joxe Mari Aizega ise gastronominin yalnızca teknik ve geleneksel bilgiden ibaret olmadığını; toplulukları dönüştürme ve daha insani bir gelecek inşa etme potansiyeli taşıdığını belirterek ödülün bu vizyonun güçlü bir yansıması olduğunu ifade etti.